The travels of narrators, a clue to know them and their time; A case study of the travels of Abu al-Mufaddal al-Shaybani

Document Type : علمیه تحقیقیه

Author

طالب فی حوزة قم العلمیة- طالب ماجیسترا فی جامعة طهران

10.22034/hs.2022.49884.3044

Abstract

Many narrators have traveled to meet the masters and receive hadith from them. Examining these trips can lead us to a better understanding of the personality of the narrators, and valuable data about the situation of those cities at that time. In this article, in order to answer the question of what points can be used objectively from the travels of a narrator, the hadith travels of Abu al-Mufaddal al-Shaybani have been studied, who was one of the well-known narrators in the sources of the sects, and had many trips to many cities of the Islamic world. In this study, by carefully examining the characteristics of these cities, such as: the spread of the science of hadith in them and the desire of other narrators to travel to these cities and the common religion in them, it has become clear that by analyzing the travels of Abu al-Mufaddal, Significant evidence can be found for the following points: His great interest in strange hadiths, his non-Imamism (or at least his non-Imamic tendencies) and the lower level of cities in the western part of the Islamic world compared to the east in terms of Science of Hadith.

Keywords

References

الإرشاد فی‏ معرفة‏ علماء‏ الحدیث، ابویعلی خلیل ‏بن عبدالله خلیلی، دمشق: دارالفکر، 1414ق.
الاستبصار، محمد بن حسن طوسی، تحقیق: حسن‏ موسوی ‏خرسان، تهران: دارالکتب ‏الإسلامیة، 1390ق.
الإقبال ‏بالأعمال ‏الحسنة، علی ‏بن ‏موسی بن‏ طاووس، تحقیق: جواد قیومی ‏اصفهانی، قم: دفتر تبلیغات، 1376ش.
الأمالی‏ الخمیسیة، یحیی ‏بن ‏حسین المؤید بالله، بیروت: دارالکتب‏ العلمیة، 1422ق.
الأمالی، أبوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی (شیخ صدوق)، تهران: کتابچی، 1376ش.
الأمالی، محمد بن حسن طوسی، قم: الثقافة، 1414ق.
الأمصار ذوات الآثار، محمد بن احمد ذهبی، بیروت: البشائر الاسلامیة، 1406ق.
الأنساب، عبدالکریم سمعانی، حیدرآباد: دائرة ‏المعارف ‏العثمانیة، 1382ق.
بحار الأنوار، محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، بیروت: دارإحیاء ‏التراث ‏العربی‏، 1403ق.‏
تاریخ‏ اصبهان، ابونعیم احمد بن عبدالله اصفهانی، بیروت: دارالکتب ‏العلمیة، 1410ق.
تاریخ‏ العلماء و الرواة ‏للعلم‏ بالأندلس‏، عبدالله‏ بن ‏محمد بن ‏فرضی، قاهره: مکتبة ‏الخانجی، 1408ق.‏
تاریخ‏ بغداد، خطیب احمد بن علی بغدادی، تحقیق: مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت: دارالکتب ‏العلمیة، 1417ق.
تاریخ‏ جرجان، حمزة بن ‏یوسف سهمی، بیروت: عالم‏الکتب، 1407ق.
تاریخ‏ مدینة‏ دمشق، ابن‏عساکر، تحقیق: علی شیری، بیروت: دارالفکر، 1415ق.
التدوین‏ فی‏ أخبار ‏قزوین‏، عبدالکریم‏ بن‏ محمد رافعی ‏قزوینی، بیروت: دارالکتب ‏العلمیة، 1408ق.
تلبیس‏ إبلیس، عبدالرحمن‏ بن ‏علی بن‏ جوزی، بیروت: دارالفکر، 1421ق.
تلخیص‏ المتشابه، خطیب احمد بن علی بغدادی، دمشق: طلاس، 1985م.
الجامع‏ لأخلاق‏ الراوی ‏و‏ آداب‏ السامع، خطیب احمد بن علی بغدادی، ریاض: المعارف، بی‏تا.
جذوة‏ المقتبس ‏فی ‏تاریخ‏ علماء ‏الأندلس، محمد بن فتوح حمیدی، تونس: دارالغرب‏ الإسلامی‏، 1429ق.
دلائل‏الإمامة، محمد بن جریر طبری صغیر، (منسوب)، قم: بعثت، 1413ق.
ذیل ‏تاریخ‏ بغداد (تاریخ بغداد و ذیوله)، محمد بن محمود بن‏نجار، بیروت: دارالکتب ‏العلمیة، 1417ق.
الرجال، احمد بن حسین ابن‏ غضایری، تحقیق: محمدرضا حسینی‏جلالی، قم: دارالحدیث، 1364ش.
الرجال، احمد بن علی نجاشی، قم: جامعه‏ مدرسین، 1365ش.
الرجال، محمد بن حسن طوسی، قم: جامعه‏ مدرسین، 1373ش.
الرحلة‏ فی‏ طلب ‏الحدیث، خطیب احمد بن علی بغدادی، تحقیق: نورالدین عتر، بیروت: دار‏الکتب ‏العلمیة، 1395ق.
سیر أعلام النبلاء، محمد بن احمد ذهبی، بیروت: الرسالة، 1405ق.
شعب‏ الإیمان، احمد بن حسین بیهقی، تحقیق: عبدالعلی‏حامد، ریاض: الرشد، 1423ق. الضعفاء الکبیر، محمد بن عمرو عقیلی، بیروت: المکتبة ‏العلمیة، 1404ق.
عیون ‏أخبار‏ الرضا۷، أبوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی (شیخ صدوق)، تهران: نشر جهان، 1378ق.
فوائد الکوفیین، ابوالغنائم محمد بن علی نرسی، دارالضیاء، 2004م.
الفوائد المنتقاة، محمد بن علی صوری، بیروت: دارالکتاب ‏العربی، 1407ق.
فهرسة‏ ما‏رواه‏ عن‏ شیوخه‏ من‏ الدواوین، محمد بن خیر اشبیلی، قاهره: ‏الخانجی‏، 1417ق.
فهرست‏کتب‏ا لشیعة، محمد بن حسن طوسی، تحقیق: عبدالعزیز طباطبائی، قم: ستاره، 1420ق.
الکافی، محمد بن یعقوب کلینی، قم: دارالحدیث، 1429ق.
کتاب نکاح، موسی شبیری زنجانی، قم: رأی‏‏پرداز، 1419ق.
کفایة الأثر، علی بن محمد خزاز، قم: بیدار، 1401ق.
مائة‏ منقبة‏ من‏ مناقب ‏أمیرالمؤمنین ‏و الأئمة:، محمد بن احمد بن‏شاذان، قم: مدرسة الإمام ‏المهدی؟عج؟، 1407ق.
المجروحین، محمد بن حبان، حلب: دارالوعی، 1396ق.
‏مستدرک‏الوسائل، حسین بن محمدتقى‏قم: آل ‏البیت:، 1408ق.
المشیخة البغدادیة، احمد بن محمد سِلفی، نسخۀ‏خطی منتشرشده در: جوامع‏ الکلم.
معالم ‏العلماء، محمد بن علی ابن‏شهرآشوب مازندرانی، نجف: المطبعة‏الحیدریة، 1380ق.
معجم‏ البلدان، یاقوت ‏حموی، بیروت: دارصادر، 1995م.
‏مقاتل ‏الطالبیین، ابوالفرج علی‏بن‏حسین اصفهانی، تحقیق: احمد صقر، بیروت: الأعلمی، 1419ق.
مقدمة ابن‏ الصلاح، عثمان‏ بن‏ عبدالرحمن بن‏ صلاح، دمشق: دارالفکر، 1406ق.
المناقب، ابن‏مغازلی، تحقیق: ترکی‏الوادعی، صنعاء: دارالآثار، 1424ق.
موضح أوهام الجمع و التفریق، خطیب‏ احمد بن علی بغدادی، بیروت: المعرفة، 1407ق.
المؤتلف ‏و المختلف‏، علی ‏بن‏ عمر دارقطنی، بیروت: دارالغرب‏الإسلامی، 1406ق.
النکت‏ علی ‏کتاب ‏ابن‏ الصلاح، ابن‏ حجر احمد بن علی، مدینه ‏منوره: الجامعة‏ الإسلامیة، 1404ق.
نوادر الأثر بعلی خیر البشر و المسلسلات، جعفر بن احمد قمی، مشهد: مجمع‏ البحوث ‏الإسلامیة، 1429ق.
«ابوالمفضل شیبانی و نسخۀ کتاب الشافی‏فی ‏علوم‏ الزیدیة»، حسن انصاری، حلقۀ کاتبان،[1]1390ش.
«ابوالمفضل شیبانی»، احمد پاکتچی، تهران: دائرة‏المعارف‏ بزرگ ‏اسلامی، ج6، 1373ش.
«سفرهای‏ حدیث‏پژوهی ‏شیعیان ‏به ‏عراقین(کوفه‏ و بصره)»، آتنا بهادری، محمدعلی مهدوی‏راد، پژوهش‏های‏ قرآن‏ و‏ حدیث، 1388ش، ش1.
«قرب اسناد در روایات ابی‏المفضل شیبانی»، محمد عافی‏ خراسانی، حلقۀ‏ کاتبان،[2] 4/2/1400ش.
«نقش‏ ابوالمفضل ‏در روایات ‏تاریخ ‏ اهل بیت:»، ذاکری، محمدتقی، رسالۀ‏ دکتری‏ علوم ‏قرآن ‏و حدیث، جامعة ‏المصطفی ‏العالمیة، 1398ش.
[1]. https://ansari.kateban.com/post/1854
[2]. https://tamaddon.kateban.com/post/4768

Files

History

  • Receive Date: 19 July 2021
  • Revise Date: 10 October 2021
  • Accept Date: 25 October 2021

Share

How to cite

Statistics