Genealogy of Amir al-Mu'minin's letters to Ibn Abbas by the method of text criticism

Document Type : علمیه تحقیقیه

Author

Department of Quran and Hadith Sciences, Faculty of Theology, University of Isfahan, Isfahan, Iran

10.22034/hs.2023.50768.3367

Abstract

A large part of the narrations attributed to Amir al-Mu'minin (AS) is devoted to his letters and correspondence. The narrative format of the letter is slightly different from other narrative formats due to its written nature and it is believed that it has been less exposed to change and distortion, but the genealogy and follow-up of the historical history of the letters show that this type of narrative has also undergone changes. In this article, Amir al-Mu'minin's letters to Ibn Abbas have been genealogically identified using the method of text criticism, which can be done by identifying the changes and additions and the differences between different reports of a narrative. Therefore, the collection of Imam's letters to Ibn Abbas was collected from various sources and its ratio was measured according to the origin of the issue. For this purpose, criteria such as the number of narrating sources and the amount of difference between these sources in quoting a selection letter and the text of the letters were set from these criteria. The result is the classification of this collection of letters in three categories with differences in the level of originality and credibility.

Keywords

Main Subjects


الإبانة عن ‏شریعة الفرقة الناجیه‏ و مجانبه ‏الفرق‏ المذمومه، ابوعبدالله عبیدالله ‏بن ‏محمد بن‏بطه، ریاض: دارالرایه، ۱۴۱۵ق.
اخبار الطوال، ابوحنیفه احمد بن ‏داود دینوری، قاهره: داراحیاء الکتب ‏العربی، ۱۹۶۰م.
اخبار الطوال، ابوحنیفه احمد بن ‏داود دینوری، قم: منشورات ‏الرضی، ۱۳۶۸ش.
اختیار معرفة الرجال، محمد بن ‏عمر کشی، قم: مؤسسه آل‏البیت:، بی‏تا.
ادب ‏الدنیا‏ و ‏الدین، ابوالحسن علی‏ بن ‏محمد ماوردی، بی‏جا، دارمکتبة الحیاه، ۱۹۸۶م.
اعجاز القرآن، ابوبکر محمد بن‏طیب باقلانی، مصر: دارالمعارف، ۱۹۹۷م.
الامالی، ابوعلی قالی، مصر: دارالکتب ‏المصریه، ۱۳۴۴ق.
الامالی، محمد بن ‏حسن طوسی، قم: دارالثقافه، ۱۴۱۴ق.
الامامة و السیاسه، ابومحمد عبدالله ‏بن‏ مسلم ‏بن ‏قتیبه دینوری، بیروت: دارالاضواء، ۱۴۱۰ق.
الامامة و السیاسه، ابومحمد عبدالله‏ بن ‏مسلم ‏بن ‏قتیبه دینوری، بیروت: دارالکتب ‏العلمیه، ۱۹۹۷م.
انساب‏ الاشراف، احمد بن‏ یحیی بلاذری، تحقیق: محمد باقر المحمودی، بیروت: مؤسسة‏ الأعلمی‏للمطبوعات، ۱۹۷۴م.
بحار الانوار، محمد باقر مجلسی، بیروت: داراحیاء التراث ‏العربی، ۱۴۰۳ق.
البدایة و النهایه، اسماعیل ‏بن ‏عمر بن ‏کثیر دمشقی، تحقیق: علی شیری، بیروت: داراحیاء التراث ‏العربی، ۱۴۰۸ق.
البصائر و الذخائر، ابوحیان توحیدی، بیروت: دار صادر، ۱۴۰۸ق.
تاریخ ‏الأمم‏ و الملوک، أبوجعفر محمد بن‏جریر طبری، تحقیق: محمد أبوالفضل ابراهیم، بیروت: دارالتراث‏، ۱۹۶۷م.
تاریخ الیعقوبی، احمد بن‏ ابی‏یعقوب یعقوبی، بیروت: دار صادر، بی‏تا.
تاریخ‏ دمشق، ابوالقاسم علی ‏بن‏ حسن الشهیر بابن‏عساکر، تحقیق: عمر بن ‏غرامة العمری، بیروت: دارالفکر، ۱۹۹۵م.
تحف‏ العقول، ابن‏شعبه حسن ‏بن علی‏حرّانی، تصحیح: علی‏اکبر غفاری، قم: جامعه مدرسین، ۱۴۰۴ق.
تذکرة الخواص، یوسف ‏بن‏ فرغلی الشهیر بسبط ابن‏جوزی، بی‏جا، بی‏تا.
تمام ‏نهج ‏البلاغه، سید صادق موسوی، تهران: مؤسسه امام صاحب‏الزمان، ۱۳۷۶ش.
التمحیص، ابن‏همام اسکافی، قم: مدرسه الامام‏المهدی، ۱۴۰۴ق.
جواهر المطالب ‏فی‏ مناقب ‏الإمام ‏علی، شمس‏الدین‏ ابی‏البرکات محمد بن ‏احمد دمشقی باعونی، بی‏جا، مجمع‏ احیاء الثقافه ‏الاسلامیه، ۱۴۱۵ق.
الخصال، محمد بن ‏علی ‏بن‏ بابویه، قم: جامعه مدرسین، ۱۳۶۲ش.
ربیع‏ الابرار و ‏نصوص‏ الاخبار، محمود بن‏ عمر زمخشری، بیروت: مؤسسه‏الاعلمی، ۱۴۱۲ق.
شرح نهج ‏البلاغه، عزالدین ابوحامد ابن ‏ابی‏الحدید، تصحیح": محمدابوالفضل ابراهیم، قم: کتابخانه مرعشی نجفی، ۱۳۳۷ش.
شرح نهج‏ البلاغه، میثم‏ بن ‏علی ‏بن ‏میثم بحرانی، بی‏جا، دفتر نشر الکتاب، ۱۳۶۲ش.
الصناعتین، ابوهلال عسکری، بیروت: المکتبة‏العنصریه، ۱۴۱۹ق.
الطراز ‏لأسرار‏ البلاغة ‏و علوم ‏حقائق ‏الإعجاز، حسینی علوی، بیروت: المکتبةالعنصریه، ۱۴۲۳ق.
العقد الفرید، ابوعمر شهاب‏الدین الشهیر بابن‏عبدربه، بیروت: دار‏الکتب‏العلمیه، ۱۴۰۴.
عیون‏ الاخبار، ابومحمد عبدالله ‏بن ‏مسلم ‏بن ‏قتیبه دینوری، بیروت: دارالکتب‏العلمیه، ۱۴۱۸ق.
الغارات، ابواسحاق ثقفی، تحقیق: جلال‏الدین حسینی ارموی، تهران: انجمن آثار ملی، ۱۳۵۳ش.
غرر الحکم ‏و درر الکلم، عبدالواحد بن ‏محمد تمیمی آمدی، قم: دارالکتاب‏الاسلامی، ۱۴۱۰ق.
الفتوح، ابومحمد احمد بن ‏اعثم، تحقیق: علی شیری، بیروت: دارالأضوا، ۱۴۱۱ق.
الکافی، محمد بن‏ یعقوب کلینی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.
الکامل ‏فی ‏التاریخ، عزالدین ابوالحسن الشهیر بابن‏اثیر، بیروت: دار صادر، ۱۹۶۵م.
الکامل‏ فی‏ التاریخ، عزالدین ابوالحسن الشهیر بابن‏اثیر، بیروت: دارالکتاب‏العربی، ۱۴۱۷ق.
کمال ‏الدین، محمد بن ‏علی ‏بن ‏بابویه، تهران: اسلامیه، ۱۳۹۵ق.
کنز العمال، علی ‏بن ‏حسام‏الدین متقی هندی، بیروت: مؤسسةالرسالة، ۱۴۰۱ق.
لسان‏ العرب، محمد بن مکرم ‏بن ‏منظور، بیروت: دار صادر، ۱۴۱۴ق.
مجمع ‏البحرین، فخرالدین ‏بن ‏محمد طریحی، تحقیق: احمد حسینی اشکوری، تهران: مرتضوی، ۱۳۷۵ش.
مجمع‏الامثال، ابوالفضل احمد میدانی، بیروت: دار المعرفه، بی‏تا.
المحاسن‏ و ‏المساوی، ابراهیم ‏بن‏ محمد بیهقی، بی‏جا، بی‏تا.
مشکاة الانوار فی ‏غرر الأخبار، علی ‏بن ‏حسن طبرسی، نجف": المکتبة الحیدریه، ۱۳۸۵ق.
مصباح‏‏ البلاغة فی ‏‏مشکاة الصیاغه، سید حسن میرجهانی طباطبایی، بی‏جا، ۱۳۴۶ق.
مناقب ‏آل ‏ابی‏طالب، محمد بن‏ علی‏ بن‏ شهرآشوب، قم: علامه، ۱۳۷۹ق.
المنتظم ‏فی ‏تاریخ ‏الامم ‏و‏ الملوک، ابوالفرج ابن‏جوزی، بیروت: دارالکتب‏العلمیه، ۱۴۱۲ق.
منهاج ‏البراعه ‏فی ‏شرح نهج ‏البلاغه، میرزا حبیب‏الله هاشمی خوئی، تصحیح: سید ابراهیم میانجی، تهران: المکتبة الاسلامیه، ۱۳۵۸ش.
نثر الدر، ابوسعد آوی، بیروت: دار‏الکتب‏العلمیه، ۱۴۲۴ق.
نزهة الناظر و تنبیه‏ الخاطر، حسین ‏بن ‏محمد حلوانی، قم: مدرسه الامام‏المهدی، ۱۴۰۸ق.
النهایه‏ فی ‏غریب ‏الحدیث ‏و ‏الاثر، عزالدین ابوالحسن الشهیر بابن‏اثیر، قم: مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، ۱۳۶۷ش.
النهایه ‏فی‏ غریب‏ الحدیث‏ و ‏الاثر، عزالدین ابوالحسن الشهیر بابن‏اثیر، بیروت: المکتبه ‏العلمیه، ۱۳۹۹ق.
نهج ‏البلاغه، محمد بن‏حسین شریف الرضی، تصحیح: عزیزالله عطاردی، تهران: بنیاد نهج ‏البلاغه، ۱۳۷۲ش.
نهج‏‏ السعاده فی‏‏مستدرک ‏‏نهج ‏البلاغه، محمدباقر محمودی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۷۶ش.
وقعة صفین، نصر بن ‏مزاحم، قم: مکتبة المرعشی ‏النجفی، ۱۴۰۴ق.
«دفاع از اصالت ادعیه: مطالعۀ موردی دعای عرفه»، فرهنگ مهروش، دوفصلنامه علمی - پژوهشی حدیث‏پژوهی، ۱۳۹۲، شماره دهم.