بازشناسی تعبیرهای به کار رفته در نام بردن از ابوالمفضل شیبانی در سندهای حدیثی

عافی, محمد

بازشناسی تعبیرهای به کار رفته در نام بردن از ابوالمفضل شیبانی در سندهای حدیثی

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسنده

محمد عافی

طلبۀ حوزه علمیه قم- دانشجوی ارشد علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران

چکیده

ابوالمفضل شیبانی از محدثان فعالی است که نام وی در انبوهی از سندهای احادیث فریقین آمده است. یکی از مسئله‌های مهم در رابطه با وی، مسئلۀ "تمییز مشترکات" و "توحید مختلفات" است؛ زیرا تعبیرهای بسیار گوناگونی برای نام بردن از او به کار رفته است، به گونه‌ای که اگر دقت نشود، بخشی از آنها مجهول می‌مانند و به اتحاد آنها با ابوالمفضل پی برده نخواهد شد. در این مقاله، با واکاوی نام و نَسَبِ ابوالمفضل، توجه به سنّت اختصارگویی در ذکر نَسَبِ اشخاص، توجه به راوی و مروی‌عنه و تحلیل تصحیف‌های انجام شده در نام وی، شمار قابل توجهی از این تعبیرها از جهالت به درآمده‌اند و هم‌زمان، محدثانی که شباهت‌های بسیاری با ابوالمفضل داشته و ممکن است با وی اشتباه گرفته شوند، مشخص شده‌اند و قرینه‌هایی برای تشخیص آنها بیان شده است.

کلیدواژه‌ها