بازنگرشی به اثربخشی «‏خوش‏خلقی- تندخلقی»، ‏هدایت‏گر‏ اخلاقی در متقاعدسازی مخاطب

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده معارف دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری دانشگاه تهران

10.22034/hs.2020.13044

چکیده

در این تحقیق با بررسی یکی از ویژگی‏های منشی ‏هدایت‏گر‏ اخلاقی که درصدد راهنمایی دیگران به انجام کار خوب و ترک کار بد است؛ یعنی ‏خوش‏خلقی- تندخلقی، به تحلیل نقش آن‏ها در متقاعدسازی مخاطب پرداخته شده است. بررسی متون نقلی و تحلیل منطقی، این نتیجه را به دست داده است که هر یک از منش خوش‌خلقی و تندخلقی، در متقاعدسازی مخاطب نقش دارند. برای ‏خوش‏خلقی طبق اطلاعات به دست آمده از متون و مشارکت کنندگان در تحقیق، 25 کد رفتاری متقاعدکننده برشمرده شده و در میان مصادیق متعدد تندخلقی، پنج رفتار «واکنش اعراضی»‏، «عبوست»‏، «عدم مدارا»‏، «عتاب» و «مهار خشم»، از منظر آیات و روایات مورد تحقیق قرار گرفته است. این تحقیق بیان‏گر آن است که ‏خوش‏خلقی و تندخلقی - هر یک - از دو مسیر مرکزی و پیرامونی، به متقاعدسازی مخاطب منجر می‏شوند.

کلیدواژه‌ها


  1. روان شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، مسعود آذربایجانی و همکاران، تهران، سمت، 1382
  2. من لا یحضره الفقیه، محمد بن علی ابن بابویه (شیخ صدوق) قم، انتشارات جامعه مدرسین، چاپ دوم، 1413ق
  3. الجعفریات (الأشعثیات)، محمد بن محمد ابن اشعث، تهران، مکتبة النینوى الحدیثة، بی تا
  4. معجم مقاییس اللغه، احمد ابن فارس، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، بی تا
  5. مجموعه ورام، مسعود بن عیسى ابی فراس، قم، چاپ اول،1410ق
  6. تهذیب اللغه، محمد بن احمد ازهری، بیروت،‌ داراحیاء التراث العربی، بی تا
  7. مبانی نظری و عملی اقناع، محمدحسین الیاسی، مطالعات راهبردی بسیج، ش 45، 1388
  8. غررالحکم و دررالکلم، عبدالواحد بن محمد تمیمى آمدى، قم، چاپ دوم، 1410 ق
  9. روان شناسی نفوذ: هنر متقاعد نمودن دیگران، رابرت چیالدینی، ترجمه روح الله حمیدی مطلق، تهران، رسا، 1396
  10. وسائل الشیعة، محمد بن حسن حر عاملی، قم، مؤسسة آل البیت علیهم السلام،1409ق
  11. ارتباط متقاعدگرانه و تبلیغ، محمدعلی حکیم آرا، تهران، سمت، 1384
  12. ارتباط مؤثر و نفوذ به قلب دیگران، مجتبی حورایی، تهران، سیدمجتبی حورایی، چاپ دوم، 1394
  13. نظریه های ارتباطات، سورین، ورنر و جیمز تانکارد، ترجمه علیرضا دهقان، دانشگاه تهران، 1384
  14. نهج البلاغة (للصبحی صالح)، محمد بن حسین شریف الرضى، قم، هجرت، 1414 ق
  15. روش‌های کاربردی امر به معروف و نهی از منکر با تأکید بر زمینه‌های روان‌شناختی و جامعه‌شناختی، تهران، محمدرضا شرفی، تهران، پیام آزادی، 1386
  16. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، فضل بن حسن طبرسی، بیروت، دار المعرفة، چاپ دوم‏، 1408 ق
  17. مکارم الأخلاق، حسن بن فضل طبرسی، قم، نشر شریف رضی ، چاپ چهارم، 1412ق
  18. نقش مربی در تربیت اخلاقی، محمد عالم زاده نوری، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1392
  19. معیارها و شاخص‌های رفتاری رفق در روابط همسران از منظر قرآن و حدیث و طراحی مقیاس آن، عبدالله عمادی،، پایان نامة کارشناسی ارشد دانشگاه قرآن و حدیث قم، 1393
  20. فرایند اقناع در قرآن کریم، ابراهیم کاملی، فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات علوم قرآن و حدیث، سال دوازدهم، شماره 25 ، 1394
  21. کافی، محمد بن یعقوب کلینی، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407 ق
  22. ارتباطات اقناعی، اتو لربینگر، ترجمه علی رستمی، تهران: مرکز تحقیقات، مطالعات و سنجش برنامه ای صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، 1376
  23. روانشناسی اجتماعی، دیوید مایرز، ترجمه حمید شمسی پور، تهران، کتاب ارجمند، 1392
  24. افکار عمومی و شیوه های اقناع، کاظم متولی، تهران، انتشارات بهجت، 1384
  25. بحار­الأنوار ، محمدباقر مجلسی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403
  26. دوستی و دوستان: مجموعه معارف اسلامی در هنر رفتار با مردم، سید هادی مدرسی، ترجمه حمیدرضا شیخی و حمیدرضا آژیر، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، چاپ پنجم، 1386
  27. بلاغت کاربردی، سیدمحمد منصوری، قم، دارالحدیث، 1396
  28. تحریرالوسیله، روح الله موسوی الخمینی، قم، مؤسسه نشر و تنظیم آثار امام خمینی، 1394
  29. شیوه های تغییر رفتار، ریموند میلتن برگر، ترجمه علی فتحی آشتیانی، تهران، سمت، 1381
  30. جامع السعادات، ملامهدی نراقی، بیروت؛ مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، بی تا
  31. معراج السعاده، ملااحمد نراقی، قم، هجرت، 1378
  32. مهارت‌های اجتماعی در روابط میان فردی، اون هارجی و همکاران، ترجمه خشایار بیگی و مهرداد فیروزبخت، تهران، رشد، 1393
  33. جواهر البلاغه، احمد هاشمی، تهران، صادق، 1396
  34. کو گوش شنوا؛ چگونه حرف بزنیم که به ما گوش بدهند، سونیا هملین، ترجمه مهدی قراچه داغی، تهران، نشر قطره، 1392
  35. 53 اصل متقاعدسازی، کوین هوگان، ترجمه شادی سمیعی فر، تهران، موسسه نص، 1392
  36. Compassion and Moral Guidance ،Steve bein، University of Hawaii Press(2013)  ،
  37. Moral guidance, moral philosophy, and moral issues in practice، Holt، Janet، Tony Longt ، Nurse Education Today،Volume 19, Issue 3, )،1999) Pages 246-249

The Effects of Group Diffusion of Cognitive Effort on Attitudes. An Information Processing View ،Petty, R. E., Harkins, S.G., Williams, K.D," Journal of Personality and Social Psychology,)1980( (38), pp.