زمینه‏ های پدیدآمدن حدیث مشکل

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسنده

مسئول پژوهشکده علوم و معارف حدیث

چکیده

دانش مشکل الحدیث یکی از شاخه‏ های مهم دانش‏های حدیثی است. فهم احادیث مشکل و دست‏یابی به مراد معصومان، نیازمند ساز و کاری منطقی و علمی است که اولین مرحله آن آگاهی از زمینه‏ های پدید آمدن مشکل و سپس پیگیری حل دشواری‏ های حدیث است. این نگاشته با استقصای روایات مشکل در مجموعه منابع حدیثی شیعه و سنی دوازده زمینه‏ پدید آمدن مشکل الحدیث را با این عناوین مطرح کاویده و به حوزه‏های مربوط ازجاع داده ‏است: 1. آسیب‏ های دامن‏گیر، 2. غرابت واژه، 3. چند معنایی واژه، ۴. وجود اصطلاح، ۵. پیچیدگی یا ابهام ساختار، ۶. بیان مجازی، 7. جدا افتادن از قرینه‏ها، 8. اسباب ورود حدیث، 9. والایی محتوا،
10. تخصصی بودن روایت، 11. اختلاف و ناسازگاری درونی، 12. تعارض و ناسازگاری بیرونی

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. الأمالی، ابو جعفر محمّد بن حسن معروف به شیخ طوسى(ت  460  ق) ، تحقیق و نشر: مؤسسه بعثت، قم، 1414ق .
  2. آسیب شناسی حدیث، عبد الهادی مسعودی، تهران: سمت و دانشگاه قرآن و حدیث، 1392.
  3. بحار الأنوار الجامعه لدرر اخبار الائمة الاطهار علیهم‏السلام، علامه مجلسى، بیروت: مؤسسة الوفاء، 1403ق.
  4. الخصال، محمّد بن علی بن بابویه (الشیخ الصدوق)، قم: مؤسّسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرّسین، 1403ق .
  5. الدرّة الباهرة من الأصداف الطاهرة . أبى عبداللّه‏ محمّد بن مکیّ العاملی الجزینی  معروف بالشهید الأوّل (م 786ق)، تحقیق: داود الصابرى، الحضرة الرضویّة  المقدّسة ـ مشهد، چاپ اول 1365 ق .
  1. روش فهم حدیث، عبد الهادى مسعودى، تهران: سمت، 1384.
  1. صحیح البخارى ، محمّد بن إسماعیل البخارى (م 256 ق) ، تحقیق : مصطفى دیب  البغا ، بیروت : دار ابن کثیر ، 1410 ق .
  2. صحیح مسلم ، مسلم بن الحجّاج النیسابورى (م 261 ق) ، تحقیق : محمّد فؤاد عبد  الباقى ، قاهره : دار الحدیث ، 1412 ق .
  3. علل الشرائع، محمّد بن على بن بابویه قمى، شیخ صدوق (م 381ق)، قم: مکتبة الداورى، افست از طبع مکتبة الحیدریة، نجف،  1385 ق / 1966 م .
  4. غرر الحکم ودرر الکلم ، عبدالواحد آمدى تمیمى (ت 550 ق) ، تحقیق : میر سیّد جلال الدین محدّث ارموى ، تهران: دانشگاه  تهران ، 1360 ش، سوم .
  5. الکافی، محمد بن یعقوب کلینی، تصحیح و تعلیق : علی اکبر غفاری ، تهران: دارالکتب الاسلامیة ، 1388 ق.
  6. کنز العُمّال، على بن حسام الدین متّقى هندى (م 975 ق)، تصحیح: صفوة السفّا، بیروت: مکتبة التراث الإسلامى، 1397ق .
  7. المَجازات النبویة، أبو الحسن محمّد بن حسین موسوى معروف به شریف رضی (م  406  ق)، تحقیق: مهدى هوشمند، قم:  دار الحدیث، 1382 .
  1. مجله حدیث حوزه
  2. مجله فقه
  1. المحاسن، أبو جعفر أحمد بن محمّد بن خالد البرقی القمّی (م  280  ق)، تحقیق: سید جلال الدین حسینى، تهران: دار الکتب  الاسلامیه، سید مهدی رجائی، قم: المجمع العالمی لأهل البیت علیهم‏السلام، الطبعة الاُولى، 1413  ق.
  2. معانى الأخبار ، ابو جعفر محمّد بن علىّ بن بابویه معروف به شیخ صدوق (ت 381ق) ، تحقیق : على اکبر غفارى ، قم:  مؤسسه نشر اسلامى ، چاپ اول، 1361.
  3. مقدمة ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن(م643ق)، بیروت: دارالکتب العلمیه، چاپ اول، 1416ق.
  4.   ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار، محمّد باقر بن محمّد تقیّ المجلسیّ (م 1111 ق)، تحقیق: السیّد مهدی الرجائیّ، قم: مکتبة آیة اللّه‏ المرعشیّ النجفیّ، الطبعة الاُولى،  1406 ق .
  5. منطق فهم حدیث، سید محمّد کاظم طباطبایى، قم: مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام  خمینى، 1390.
  6. الموضوعات، أبو الفرج عبدالرحمن بن علی بن الجوزی (م 597 ق)، تحقیق: عبد الرحمن محمّد عثمان، بیروت: دارالفکر،  الطبعة الثانیة، 1403ق.
  7. میزان الحکمة، محمد محمدى رى شهرى، مترجم: حمیدرضا شیخى، قم: دار الحدیث، چاپ اوّل، 1379.
  8. نزهة النظر فی شرح نخبه الفکر فی مصطح الحدیث اهل الاثر، احمد بن علی بن حجر عسقلانی، تحقیق: عبد الرکیم الفضیلی، بیروت: المکتبه العصریه، 1424ق.
  9. النهایة فی غریب الحدیث والأثر، مبارک بن محمّد بن محمّد جزرى ابن اثیر (م 606)، قم: مؤسسه مطبوعاتى اسماعیلیان،  1364 ش .
  10. نهج البلاغة، جمع وتدوین: محمّد بن الحسین الموسوی (الشریف الرضی) (م 406 ق )، تصحیح: صبحی الصالح، قم: دار  الاُسوة، 1373ش .
  11. الوافی، محمد محسن بن شاه مرتضى (فیض کاشانى)(م1091ق)، تحقیق: ضیاء الدین حسین اصفهانی، اصفهان: مکتبة الامام  امیر المومنین(ع)، 1406ق.
  12. وسائل الشیعة، محمّد بن الحسن الحرّ العاملی (م  1104 ق)، تحقیق: مؤسّسة آل البیت  علیهم‏السلام، قم: مؤسّسة آل البیت  علیهم‏السلام، چاپ اوّل، 1409 ق.
فصلنامه علمی علوم حدیث Ulum-i Hadth
دوره 26، شماره 2 - شماره پیاپی 100
ناشر
مرداد 1400
صفحه 169-185

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 خرداد 1400
  • تاریخ بازنگری: 05 تیر 1400
  • تاریخ پذیرش: 12 تیر 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار