1
هیات علمی دانشگاه قم، استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه قم، قم، ایران
2
;کارشناس ارشد دانشگاه قم، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده
مجلات علمی مهمترین ابزار اشاعه یافتههای تحقیقاتی محسوب میشوند و نیاز است مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند. بررسی وضعیت مجلات با رویکرد علم‌سنجی از جمله مهم روشهای ارزیابی عملکرد علمی آنهاست. پژوهش حاضر در نظر دارد، فصلنامه «علوم حدیث» را به عنوان اولین و مؤثرترین نشریه در زمینه علوم حدیث، با رویکرد علم‌سنجی مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. این پژوهش به شکل پیمایشی و با رویکرد علم‌سنجی انجام شده است. تمامی مقالات فصلنامه علوم حدیث شامل 460 مقاله، جامعه این پژوهش را تشکیل میدهد. دادهها از پایگاه ISC استخراج شده و با فنون همرخداد واژگان و شبکه همنویسندگی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی دادهها نشان داد که شبکه موضوعی فصلنامه بر اساس تکنیک همرخداد واژگان از 11 خوشه تشکیل شده است. همچنین شبکه همنویسندگی از دو خوشه اصلی و سیزده خوشه کوچک تشکیل شده است. بزرگترین خوشه با محوریت محمدکاظم رحمان ستایش شکل گرفته است محوریت پرتولیدترین دانشگاه، دانشگاه تهران بود، اما نقش دانشگاه قرآن و حدیث، دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه قم نیز قابل توجه بود. بیشتر مقالات به شکل تکنویسندگی بودند؛ یعنی 39۶ مقاله (8۶ درصد) به شکل تکنویسنده بودهاند و رتبه دوم با 13 درصد به مقالات دو نویسندهای اختصاص دارد. نتایج این پژوهش میتواند بالقوه اطلاعاتی برای تصمیم گیری درباره این فصلنامه در اختیار مسئولان آن قرار دهد تا درباره روندهای موضوعی پیش رو بازاندیشی کنند. نویسندگان و پژوهشگران میتوانند از نتایج این تحقیق برای تعیین موضوعات پژوهشی و نشر آثار خود در فصلنامه استفاده کنند.
بررسی کاربرد روش تحلیل هم رخدادی واژگان در ترسیم ساختار حوزه‌‌های علمی (مطالعه موردی: حوزه اطلاع‌سنجی). مهری صدیقی، پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات،(1393) (2)، 373-396.
بررسی و تحلیل مقالات نشریه جغرافیا و برنامه ریزی شهری طی سال های 1394-1396 در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ISC. فاطمه علی نژاد چمازکتی و سعیده میرحق جو لنگرودی، جغرافیا و برنامه ریزی،(1398)، 23(68)، 307-323.
بررسی وضعیت همکاری علمی اعضای هیات علمی در چهار حوزه موضوعی در دانشگاه فردوسی مشهد، ماریه رحیمی و رحمت‌الله فتاحی،. کتابداری و اطلاع‌رسانی،(1387) (2)، 95-120.
تحلیل استنادی مقالات فصلنامه علوم حدیث از شماره 25 تا شماره 46، ، رضا کریمی و راضیه سلیمانی فصلنامه علوم حدیث،(1387)، 13(3-4)، ص 400-423.
تحلیل استنادی و الگوی همکاری نویسندگان شش نشریه ایرانی انگلیسی زبان حوزه فنی و مهندسی نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ISC. محمدرضا قانع و فروغ رحیمی. پردازش و مدیریت اطلاعات،(1390) 26(4)، 1303-1319.
تحلیل علم سنجی و دیداری سازی برونداد علمی فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی طی سال های 1388 تا 1397، علی‌اکبر خاصه؛ حیدر مختاری و نرگس آقایی، کتابداری و اطلاع‌رسانی،(1400)، (1)، 78-110.
ترسیم و تحلیل شبکه هم رخدادی واژگان در پایان نامه های گروه مشاوره دانشگاه شهید بهشتی. ندا نظربلند؛ رضوانه رحمانی،مهدی رحمانی و محمدامین عرفان منش، پژوهشنامه علم سنجی،(1397). 4(1)، 177-191.
ترسیم و تحلیل نقشه علم‌نگاشتی برون‌دادهای حوزه کارآفرینی در بازه زمانی 1996 تا 2015 از طریق تحلیل هم‌رخدادی واژگان در پایگاه استنادی وب آو ساینس و تعیین جایگاه ایران در این حوزه (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). لیلا توکلی فراش(1395). دانشگاه شهید چمران اهواز.
شبکه هم تالیفی مقالات منتشر شده در فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات با استفاده از شاخص‌های تحلیل شبکه های اجتماعی. محمدامین عرفان منش و رضا بصیریان جهرمی، مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات،(1392). 24(2)، 76-96.
عملکرد مجلات علوم پزشکی ایران نمایه شده در پایگاه گزارش استنادی نشریات. محمدامین عرفان منش و فرشته نوجوان، مدیریت سلامت، (1395). 19(63). 68-80.
مشارکت گروهی و موضوعات اصلی مقالات مجله علمی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز. ، فیروزه زارع فراشبندی ؛ سید مجتبی کربلایی ؛ فاطمه باجی ؛ مریم زاهدیان ورنوسفادرانی. مدیریت اطلاعات سلامت، (1385)، 3(2)، 11-24.
مطالعه علم‌سنجی و تحلیل شبکه های همکاری علمی در فصلنامه مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی. محمدامین عرفان منش، و مرضیه مروتی اردکانی، مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی،(1395). 8(4)، 55-77.
نگاشت نقشۀ علمی مقالات نشریۀ پژوهش‌های ترجمه در زبان و ادبیات عربی طی سال‌های 1390 تا 1398. سعیده میرحق جو لنگرودی، و فاطمه علی نژاد چمازکتی، پژوهش‌های ترجمه در زبان و ادبیات عربی،(1399). (22)، 121-146.
همکاری علمی و تولید اطلاعات: نگاهی به مفاهیم و الگوهای رایج در تولید علمی مشترک. فصلنامه کتاب، ماریه رحیمی، و رحمت‌الله فتاحی، همکاری علمی و تولید اطلاعات: نگاهی به مفاهیم و الگوهای رایج در تولید علمی مشترک. فصلنامه کتاب،(1386) (3)، 235-248.
یک دهه فعالیت فصلنامة تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی (1396-1387): تحلیل کتاب‌سنجی و دیداری‌سازی برونداد علمی. علی‌اکبر خاصه، ؛ محبوبه ماشک بانگ آور ، حمید قاضی‌زاده و حیدر مختاری. پژوهشنامه علم سنجی،(1400) (1)، 53-76.
analysis of the Indian journal of chemistry. S. Thanuskodi, Bibliometric Library Philosophy and practice, (2011). 1.
Bibliometric analysis of Central European journals in the Web of Science and JCR Social Science Edition. S Bucher, Malaysian Journal of Library & Information Science, (2018). 23(2), 95-110.
Bibliometric analysis of the American Journal of Veterinary Research to produce a list of core veterinary medicine journals. J. Crawley-Low,Journal of the Medical Library Association, (2006). 94(4), 430.
Coauthorship networks and patterns of scientific collaboration. M. E.Newman, Proceedings of the national academy of sciences, (2004) 101(suppl 1), 5200-5205.
Evaluation of global research trends in the area of food waste due to date labeling using a scientometrics approach. D. Patra, P.Leisnham,, C.K. Tanui, & A Pradhan, Food Control, (2020) 115, 107307.
Journal Bibliometric Analysis: A Case Study on Quality Assurance in Education. D. K Swain, Indian Streams Research Journal, (2014) 4(4).
Malaysian Journal of Library and Information Science 1996-2000: A bibliometric study. W.S.Tiew, A.Abdullah &, K.Kaur, Malaysian Journal of Library & Information Science, (2002) 6 (2), 43-56.
Scientometric analysis of nature nanotechnology. B, Elango, Library Hi Tech News, (2017) 34(1), 23-30.
The structure of collaboration in the Journal of Finance, C. Kwai Fatt, Abu Ujum, E &, K Ratnavelu. Scientometrics, Springer;Akadémiai Kiadó, (2010) 85(3), 849-860.
Twenty-five years of the Journal of Corporate Finance: A scientometric analysis, H,Baker,,Kent & Kumar, Satish & Pattnaik, Debidutta. Journal of Corporate Finance, Elsevier,, 2021,vol. 66(C).
)