1
استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه پیام نور تهران
2
استادیار. دانشکده علوم قرآنی
10.22034/hs.2022.50224.3160
چکیده
نظریات مطرح در زمینۀ زبان احادیث اعتقادی نفیاً و اثباتاً در برخی دیدگاههای کلامی اثرگذار است؛ از نگاه پیروان دیدگاه «وجوب النظر»، تنها راه فراگیر دستیابی به علم تفصیلی نسبت به امور معقول، قیاس منطقی است؛ لذا توحید، بهعنوان مهمترین اصل اعتقادی، و نیز برخی دیگر از موضوعات اعتقادی که از امور معقول به شمار می آیند، در بیان ادلۀ اثباتی خود به زبان قیاس منطقی متکی هستند. این پژوهش با روش کتابخانه ای ضمن تحلیل و نقد ادلۀ دیدگاه وجوب النظر، به صحت سنجی این دیدگاه پرداخته و با نقد آماری، نقلی و برهانی وجوب النظر نشان داده است که اولاً ادلۀ عقلی دیدگاه وجوب النظر، به معنی تحصیل علم از راه استدلال عقلی و برهان، مخدوش است؛ ثانیاً استناد به مدلول آن دسته از آیات و روایات که به نوعی به وجوب النظر اشعار دارند، در اثبات نظریۀ وجوب النظر ناتمام است؛ ثالثاً بررسی احادیث کتاب شریف کافی نشان می دهد که این ادعا که زبان احادیث اعتقادی، زبان استدلال و برهان است، فاقد اعتبار بوده با دقت در روایات اعتقادی بدست می‌آید که علیرغم بهره گیری معصومین از زبان برهان، زبان رایج مورد استفاده در احادیث اعتقادی قیاس منطقی نیست، بلکه زبان تحلیل، وصف و إخبار است.
نادعلی, روح اله, & نریمانی, زهره. (1402). وجوب النظر و زبان احادیث اعتقادی. فصلنامه علمی علوم حدیث Ulum-i Hadth, 28(3), 111-129. doi: 10.22034/hs.2022.50224.3160
MLA
روح اله نادعلی; زهره نریمانی. "وجوب النظر و زبان احادیث اعتقادی". فصلنامه علمی علوم حدیث Ulum-i Hadth, 28, 3, 1402, 111-129. doi: 10.22034/hs.2022.50224.3160
HARVARD
نادعلی, روح اله, نریمانی, زهره. (1402). 'وجوب النظر و زبان احادیث اعتقادی', فصلنامه علمی علوم حدیث Ulum-i Hadth, 28(3), pp. 111-129. doi: 10.22034/hs.2022.50224.3160
VANCOUVER
نادعلی, روح اله, نریمانی, زهره. وجوب النظر و زبان احادیث اعتقادی. فصلنامه علمی علوم حدیث Ulum-i Hadth, 1402; 28(3): 111-129. doi: 10.22034/hs.2022.50224.3160
)