هم‌سنجی مفهوم حدیثی «ازدیاد ایمان» و نظریه «رشد ایمان» جیمز‌فاولر

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه نهج البلاغه، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران

2 گروه حدیث دانشگاه قرآن و حدیث قم

3 گروه علوم تربیتی، دانشگاه گیلان

10.22034/hs.2023.50470.3245

چکیده

روایات اهلبیت(ع)، تعبیر «ازدیاد ایمان» را درباره‌ی تحولاتی در انسان مطرح می‌کند که علاوه‌بر بُعد اعتقادی و عبادی، ابعاد دیگر روانی و رفتاری وی را نیز در بر می‌گیرند. از دیگرسو؛ نظریه‌ی روان‌شناختی «مراحل‌رشد‌ایمانِ» جیمز‌فاولر، چیستیِ«رشد‌ ایمان» را در قالب «افزایش و بهبود مجموعه‌ای از توانایی‌های شناختی، اجتماعی، اخلاقی و عاطفی در طول عمر» به‌تصویر می‌کشد. پژوهش حاضر درپی آن است تا با جمع‌آوری و بررسی مفهومیِ مهم‌ترین روایاتِ دالّ بر تعریف«ازدیاد ایمان»، این مفهوم حدیثی را با «مفهوم رشد ایمان» در نظریه‌ی فاولر مقایسه کند. از‌ بررسی روایات چنین نتیجه می‌شود که «ازدیاد ایمان؛ تحقق، تثبیت و تعالی اجزاء و شاخص‌های شناختی، عاطفی،انگیزشی، اخلاقی و اجتماعیِ ایمان در ساحت‌های؛ روان، رفتار‌ و‌گفتار انسان است». فاولر نیز با وجود عدم التزام به متعلَّقات الهی و وحیانی ایمان و فقدان سرمشق انسانی مطلق و‌‌کامل، معتقد بود که؛ «جهت‌گیری رشد‌ایمان به سمت سطوح پیشرفته‌تری از ادراک، یکپارچگی، ساختنِ‌معنا و روابط میان‌فردی است».

کلیدواژه‌ها

موضوعات