واکاوی تطبیقی علل و عوامل خوانش متفاوت فقهای مکتب نجف وقم از احادیث ولایت فقیه. با تاکید بر اندیشه امام خمینی و آیت الله خوئی(رحمه الله علیهما)

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه دامغان

10.22034/hs.2022.50109.3121

چکیده

In a comparative analysis of the causes and contexts of different readings of the jurists of Najaf and Qom schools from the hadiths of Velayat-e-Faqih, four main factors are obtained, which are: 1. Textualism 2. Customary explanation of texts 3. Concrete ijtihad 4. Criteria of Sharia intentions in Qom school. 1. Central industry 2. Rational realization and multiplication of probabilities 3. Mathematical division 4. Lack of criterion of Sharia intentions in Najaf school. A case study of the hadiths of Velayat-e-Faqih shows that in the thought of Ayatollah Khoei school, these hadiths fail to prove the absolute authority of Velayat-e-Faqih.But the same narrations in the school of jurisprudence of Qom prove the leadership of the leadership for the jurist

کلیدواژه‌ها

موضوعات


الاجتهاد و التقلید، روح الله موسوی الخمینى=، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى=، چاپ دوم، ۱۳۸۴ش.
الاجتهاد و التقلید (الفوائد الحائریة)، محمد باقر بهبهانى، قم، مجمع الفکر الإسلامی، اول، ۱۴۱۵ق.
إرشاد الطالب إلى التعلیق على المکاسب، جواد بن على تبریزى، قم، مؤسسه اسماعیلیان، سوم، ۱۴۱۶ق.
انوار الفقاهه، ناصر مکارم شیرازی، قم، مدرسة الامام امیرالمومنین۷، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.
بحار الأنوار، محمد باقر مجلسى، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
البدر الزاهر فی صلاة الجمعة و المسافر، حسین طباطبایى بروجردى، مقرر آیة الله شیخ حسینعلی منتظری، قم، دفتر حضرت آیة الله منتظری، سوم،۱۴۱۶ق.
تحف العقول، حسن بن شعبه حرانی، قم، انتشارات جامعه مدرسین، ۱۴۰۴ق.
التنقیح فی شرح العروة الوثقى (الاجتهادوالتقلید)، سید ابو القاسم موسوى خویى، تحت اشراف آقاى لطفى، قم، اول، ۱۴۱۸ق.
التعلیقة على العروة الوثقى، روح الله موسوی الخمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى=، دوم، ۱۳۸۶ش.
تهذیب الأصول، روح الله موسوی الخمینی، مقرر: شیخ جعفر سبحانى، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى=، دوم، ۱۳۸۷ش.
دائرة المعارف فقه مقارن، ناصر مکارم شیرازی، قم، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب۷، اول، ۱۴۲۷ق.
روش تطبیقی فراسوی راهبردهای کمی و کیفی، ریگین چارلز، ترجمه: محمد فاضلی، تهران، نشر اگه، ۱۳۸۸ش.
روش‌شناسی مطالعات انقلاب با تأکید بر انقلاب اسلامی ایران، محمد رضا طالبان، تهران، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، ۱۳۸۸ش.
العروة الوثقى مع تعلیقات الفاضل، فاضل لنکرانی، قم، مرکز فقهى ائمه اطهار:،
اول، بی‌تا.
فقه و مصلحت، ابوالقاسم علی‌دوست، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۹۰.
قواعد روش جامعه شناسی، دورکیم، امیل، مترجم: علی‌محمد کاردان، تهران، دانشگاه تهران، چاپ پنجم، ۱۳۷۳ش.
الکافی، محمد بن یعقوب کلینى، تهران، الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
کتاب البیع، روح الله موسوی الخمینی، تقریر: خرم‏آبادى، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى=، چاپ اول، ۱۳۸۶ش.
کتاب البیع، روح الله موسوی الخمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى=، چاپ سوم، ۱۳۸۸ش.
مبانی تکملة المنهاج، سید ابو القاسم موسوى خویی، قم، مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی، اول، ۱۴۲۲ق.
مبانى فقهى حکومت اسلامى، حسین علی منتظرى نجف‌آبادى، مترجم: محمود صلواتى، و ابو الفضل شکورى، قم، مؤسسه کیهان، اول، ۱۴۰۹ق.
مجموعه آثار استاد شهید مطهرى، مرتضى مطهرى، ۲۹جلدی، تهران، صدرا، چاپ هشتم، ۱۳۷۷ش.
مصابیح الظلام، محمد باقر بهبهانی، قم، مؤسسة العلامة المجدد الوحید البهبهانی، اول، ۱۴۲۴ش.
مصباح الفقاهة (المکاسب)، سید ابو القاسم موسوى خویى، بی‌تا.
معجم الرجال الحدیث، سید ابو القاسم موسوى خویى (نرم افزار داریه الحدیث نور)، مرکز تحقیقات اسلامی نور.
المکاسب و البیع، میرزا محمد حسین غروى نایینى، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اول، ۱۴۱۳ق.
منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامى، محمد ابراهیم جناتى شاهرودى.
من لا یحضره الفقیه، صدوق، قم، انتشارات جامعه مدرسین قم، ۱۴۱۳ق.
منهاج الصالحین، سید ابو القاسم موسوى خویی، ۲ جلد، نشر مدینة العلم، قم - ایران،
ولایت فقیه، حکومت اسلامى، تقریر بیانات امام خمینى=، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى=، چاپ بیستم، ۱۳۸۸ش.
ولایت فقیه (ولایت عدالت و فقاهت)، عبدالله جوادی آملی قم، اسراء، ۱۳۸۹ش.
وسائل الشیعة، محمد بن حسن حر عاملى، قم، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
«آیة الله حاج آقا حسین بروجردی از دیدگاه آیة الله شبیری زنجانی»، مجله کتاب شیعه، شماره ۳، بهار و تابستان ۱۳۹۰.
«تحولات اجتهاد شیعی، سیر تاریخی، حوزه‌ها و شیوه‌ها»، سید مصطفی محقق داماد، تحقیقات حقوقی، شماره ۴۹، بهار و تابستان ۱۳۸۸.
«شیوه شیخ در فقاهت»، احمد عابدی، آینه پژوهش، ۱۳۷۳، شماره سوم.
«روش اجتهادی فقهاء»، صافی گلپایگانی، ابوطالب تجلیل و نوری همدانی، مجله نقد و نظر، شماره ۱، زمستان ۱۳۷۳.
«روش فقهی مصلح بزرگ، آیة الله بروجردی»، ابوالفضل شکوری، آینه پژوهش، ۱۳۹۰، شماره ۷ خرداد و تیر.
«گفتگویی با موضوع نگاهی به مکاتب اجتهادی نجف و قم»، شب زنده دار، مجله فقه، ۱۳۹۰، شماره ۶۷.