بررسی روایت «الزیدیة هم النصاب»؛ از صحت تا جعل

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب

2 استادیار مدرسه عالی امام خمینی

10.22034/hs.2023.50564.3275

چکیده

در برخی از روایاتی که از ائمه ـ علیهم السلام ـ روایت شده، به پاره‌ای از فرقه‌های اسلامی صفاتی منتسب شده است. شیخ طوسی در تهذیب الأحکام و کشی در رجال روایتی را از امام جعفر صادق ـ علیه السلام ـ روایت کرده‌اند که در آن روایت زیدی‌ها با ناصبی‌ها یکسان انگاشته شده‌اند. آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار می‌گیرد متن و سند این روایت است و بعد از آن بررسی‌های تاریخی دربارهٔ زیدی‌ها انجام می‌گیرد. اهمیت این پژوهش در آن است که می‌تواند ما را با یکی از احادیثی که تا به حال دربارهٔ‌ آ‌ن تأمل چندانی نشده آشنا کند و به نزاع‌های میان فرقه‌ها اشاره‌ای داشته باشد. روش این پژوهش تاریخی و هرمنوتیکی است. نتیجه اجمالی که مقاله به آن دست یافته این است که این روایت یا از جعل جاعلان بوده که در دعواهای فرقه‌ای به جعل این روایت مبادرت کرده‌اند و یا معنای جدیدی از ناصبی بودن را می‌خواهد بیان کند. شاید بتوان که با توجه به داده‌های تاریخی وضع و جعل این حدیث اولی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات