صحیفه سجادیه در آیینه پژوهش‌ها‌

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه قم، قم، ایران

2 هیات علمی دانشگاه قم، مربی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه قم، قم، ایران

3 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی قم، ایران

10.22034/hs.2023.50690.3333

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مرور نظام‌مند به روش پژوهش پیمایشی- مقطعی و از نوع کاربردی، مقالات حوزۀ صحیفه سجادیه در ایران را مورد تاکید قرار داد. به‌منظور دستیابی به منابع، پس از تعیین پرسش و معیارهای ورود و خروج منابع، پایگاه‌های اطلاعاتی هدف با استفاده از کلیدواژه‌های مرتبط با این حوزه جست‌وجو شد و پس از آن، 91 منبع شناسایی و وارد مطالعه گردید. تمامی پیشینه‌ها در حیطه‌های نویسنده، سال انتشار، مجله، موضوع، مؤسسه و دانشگاه‌های برتر و پرکار این حوزه در سطح جهانی و نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و مراکز اسلامی شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد روند کلی تولید علمی این حوزه با گذشت زمان روند صعودی داشته است. زنان نقش کمی در تولیدات علمی این حوزه دارند (تنها 25%)، به ترتیب موضوعات حوزه مطالعات اسلامی، قرآن، معارف اسلامی، حدیث، ادیان، فلسفه، کلام، علوم تربیتی، زبان عربی و اخلاق اسلامی، جزء پرکارترین حوزه‌های موضوعی مطرح شناخته شدند. علی مرعشی استادیار گروه روان‌شناسی بالینی دانشگاه شهید چمران اهواز نویسنده برتر با چاپ سه مقاله و مجله اندیشه دینی با انتشار بیشترین تعداد مقالات (7/7% تولیدات علمی) و دانشگاه اصفهان با تولید نه مقاله جزء برترین‌های حوزه صحیفه پژوهی شناخته شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آشنایی با پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ISC، ج‍ع‍ف‍ر م‍ه‍راد، مریم فرمانی، شیراز: تخت جمشید ، ۱۳۹۲ش.
آشنایی با صحیفه سجادیه، محمد سالمی، اهواز: انتشارات خوزستان، ۱۳۹۲ش.
فرهنگ‌نامه موضوعی صحیفه سجادیه، احمد سجادی، ‏‫اصفهان: ‏‫حوزه علمیه اصفهان، مرکز تحقیقات رایانه‌ای، ‏‫۱۳۹۲ش.
فهرستگان نسخه‌های خطی‌های ایران (فنخا)، مصطفی درایتی، تهران: کتابخانه ملی ایران، ۱۳۹۱ش.
فهرستوارۀ دستنوشته‌های ایران (دنا)، مصطفی درایتی، ویراست دوم، مشهد: الجواد توس، ۱۳۹۸ش.
مصباح الفقاهة فی المعاملات، ابوالقاسم خویی، تقریر: محمد علی توحیدی. قم: وجدانی، (افست از چاپ حیدریه نجف ۱۳۷۴ق).
«اجازات روایی صحیفۀ سجادیه در قرن یازدهم»، سید جعفر حسینی اشکوری، مطالعات قرآن و حدیث سفینه، ۱۳۸۴، ش۳ (۹)، ص۱۱۹- ۱۴۲.
«ارزشیابی ضریب تأثیرگذاری مجله‌های بین‌المللی ایران»، کیوان صالحی؛ علی‌رضا نوروزی، اطلاع‌شناسی، ۱۳۸۵، شماره ۱۱ و ۱۲، ص۱۶۹ - ۱۸۰.
‏‫«بایسته‌های پژوهشی درون‌مایه صحیفه سجادیه»، محسن احتشامی‌نیا، مطالعات قرآن و حدیث سفینه، ۱۳۸۴، ش۹ (۶)، ص۱۴۳ - ۱۴۸.
«بررسی تحلیلی انتشارات علمی تولید شده در حوزه اسلام پایگاه Web of science»، رضا کریمی، مطالعات قرآن و حدیث سفینه، ۱۳۸۹، ش۷ (۲۸)، ص۱۲۸ - ۱۵۰.
«بررسی و تحلیل تولید علم در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام(ISC) بین سال‌های ۱۳۹۴-۱۳۸۴ (مطالعه موردی: خاورمیانه و غرب آسیا)»، سعیده امام دوست؛ موژان معارف، پژوهش ملل، ۱۳۹۶، ش۲(۱۶)، ص۵۵ - ۶۶ .
«تحلیل استنادی مقالات اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) از سال ۱۳۸۵ تا۱۳۹۰»، مهستی دهقانی‌زاده؛ محسن حاجی زین العابدینی؛ محمد حسن زاده، پژوهش‌نامه علم سنجی، ۱۳۹۵، ش۲ (۳)، ص۹۹-۱۱۱.
«تحلیل ساختاری مقالات مجلات منتشر شده در حوزه مدیریت دانش نمایه شده در پایگاه استنادی جهان اسلام(ISC)»، عباس دولانی؛ نازیله خان اغلان؛ معصومه کربلا آقایی کامران، تعامل انسان و اطلاعات، ۱۳۹۹، ش۷ (۳)، ص۱۸-۳۰.
«تحلیل موضوعی پژوهش‌های علوم اسلامی در نشریات فارسی ایران»، مجتبی محمدی مزرعه شاهی؛ اعظم قصابیان، پژوهش‌نامه علوم انسانی اسلامی، ۱۳۹۹، ش۷ (۱۳)، ص۷-۲۸.
«تحلیل موضوعی مقالات علمی پژوهشی حوزه علوم قرآن؛ نشر یافته بین سال‌های ۱۳۸۶-۱۳۹۰»، اعظم حسینی نسب؛ مهدی محمدی؛ عبدالحسین طالعی، دوفصلنامه کتاب قیم، ۱۳۹۵، ش۶ (۱۵)، ص۱۴۱-۱۶۸.
«ترسیم ساختار دانش در پژوهش‌های عرفانی: تحلیل هم‌واژگانی»، سهیلا فرهنگی؛ علی اکبر خاصه؛ آرزو ابراهیمی دینانی، ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی، ۱۳۹۷، ش۱۴ (۵۱)، ص۲۰۷-۲۳۹.
«تفسیر و تحلیل واژگان تربیتی در صحیفه سجادیه»، برزو مولایی پارده،؛ ناصر محمدی؛ زبیده سارلی، تحقیقات جدید در علوم انسانی، تابستان ۱۳۹۶، ش۱، ص۳۳ -۷۴ .
«سنجش میزان همبستگی خوداستنادی مجله با ضریب تأثیر در نشریات علمی حوزه علوم فنی و مهندسی منتشر شده در سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۶ بر اساس گزارش‌های استنادی نشریات فارسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام»، جعفر مهراد؛ مرضیه گل‌تاجی، تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، ۱۳۸۹، ش۴۴ (۱)، ص۲۷-۵۰.
«سه ریاض در شرح صحیفه سجادیه»، باقر قربانی زرین، مطالعات قرآن و حدیث سفینه، ۱۳۸۴، ش۲ (۶)، ص۱۱۶-۱۲۹.
«سه نکته در بارۀ صحیفۀ سجادیه»، مرتضی روحانی طلوع، مطالعات قرآن و حدیث سفینه، ۱۳۸۴، ش۳ (۹)، ص۱۶۹ – ۱۷۱.
«سیر نگارش‌ها در حوزه صحیفه‌پژوهی و بایسته‌های جدید»، ابوالفضل حافظیان، مطالعات قرآن و حدیث سفینه، ۱۳۸۴، ش۲ (۸)، ص۱۴۰-۱۶۴.
«صحیفه سجادیه و مضامین آن از دیدگاه عالمان شیعه قرن یازدهم تا چهاردهم»، محمدمهدی سلمان پور، سفینه،۱۴۰۰، ش۱۸ (۷۰)، ص۴۹-۷۳.
«صحیفۀ سجادیه و مضامین آن از دیدگاه عالمان قرن یازدهم تا چهاردهم»، مطالعات قرآن و حدیث سفینه،۱۴۰۰، ش۱۸ (۷۰)، ص۴۹ - ۷۳.
«طراحی و پیاده‌سازی نمایه‌سازی استنادی در سطح مقالات و نشریات علمی و پژوهشی»، بهنام رفیعی مهر، طرح پژوهشی مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، ۱۳۸۵ش.
«گامی دیگر در آستان صحیفه»، حمید سلیم گندمی، مطالعات قرآن و حدیث سفینه، ۱۳۸۴، ش۳ (۹)، ص۹۷-۱۱۷.
«مدل دو مرحله‌ای شکاف- گلچین برای نمایه‌سازی خودکار متون فارسی»، محمد توکلی‌زاده راوری، تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، ۱۳۹۴، ش۲۱ (۱)، ص۱۳-۴۰.
«مقدمه بر صحیفۀ سجادیه»، محمد مهدی خرسان، ترجمه: عبدالحسین طالعی، ۱۳۹۵ش، سایت (https://www.cgie.org.ir).
«نگرشی به کتاب صحیفه سجادیه»، ویلیام چیتیک، ترجمه: حسین پورقاسمیان، مطالعات قرآن و حدیث سفینه، ۱۳۸۴، ش۲ (۶)، ص۹۳ - ۱۰۷ .
Doing a Literature Review in Health and Social Care [electronic Resour, Aveyard, H, United Kingdom: Open University Press, 2010.
Twelwer shia as a Minority in India Howarth, Toby M., Newyork: Routledge, 2005