2
رییس دانشکده علوم و معارف حدیث، دانشگاه قرآن و حدیث، قم.
3
استاد دانشگاه قرآن و حدیث
10.22034/hs.2024.50809.3387
چکیده
بسیاری از آموزه‌های دستوری اسلام مرتبط با دیگران سامان یافته و از جمله مهم‌ترین آموزه‌های این مکتب، رفع حوائج مردم است. تحقیق حاضر، ضمن تأکید بر قابلیت‌های متون دینی در تولید علم، به دنبال بررسی اثر نعمت‌شماری رفع حوائج مردم براساس حدیثِ «حَوَائِجَالنَّاسِ إِلَیْکُمْ مِنْ نِعَمِ‌اللَّهِ عَلَیْکُمْ» می‌باشد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و پیمایش گام‌های دو گانه؛ (فهم عمومی حدیث و فهم پیشرفته حدیث)، در یک فرآیند قانونمند، از مسیر استخراج و صورت‌بندی علمی آموزه-های قرآن و حدیث، به فهم عمیق حدیث با استفاده از حرکت معکوس پرداخت. حاصل پژوهش حاضر نشان می‌دهد، برخى افراد به جهت موقعیتی که دارند، براى برآوردن نیازهایشان مورد مراجعه مردم قرار مى‌گیرند و لذا دچار ملالت مى-شوند. مرکز ثقل حدیث در این مسأله، واژه «نعمت» است. از آن‌جایی که معصوم(ع)، مرکز ثقل درمان ملالت را نعمت بودن نیاز مردم، قرار داده، معلوم می‌گردد علت ملالت، «نقمت دانستن» حوائج مردم است. طبیعى است که براى درمان «یعنى ملول نشدن» باید عکس عمل کرد. گریز یا گرایش انسان به برآورده کردن نیازهای مردم، وقتی اتفاق می‌افتد که فرد معطوف به اندازه‌سنجی (=سنجش سود و زیان) نیازهای مردم شود. در موقعیت‌های اجتماعى، پرستاری یکی از مشاغلی است که در معرض چنین رخدادی هست.
)