هویت‌شناسی چهار «مسعده»در آراء رجالیون

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه ایلام

2 هیات علمی گروه علوم قرآن و حدیث

3 گروه علوم قرآن و حدیث

10.22034/hs.2024.50557.3273

چکیده

اشتراک دو یا چند راوی در عنوان از جمله موانعی است که اعتبارسنجی روایات را با چالش‌هایی روبه رو کرده است. یکی از این موارد اشتراک چهار مسعده با عناوین «مسعده بن صدقه»، «مسعده بن یسع»، «مسعده بن زیاد» و «مسعده بن فرج» است. رجالیون هم در وثاقت و هم در مذهب این چهار نفر دچار اختلاف‌نظر شده‌اند.در این مقاله پس از ذکر شرح حال مسعده در منابع رجالی فریقین، فرضیه‌های مختلف مبنی بر اتحاد و یا تعدد مسعده‌ها مورد مطالعه قرار گرفت و سپس به بررسی ادله وثاقت و تضعیف مسعده در منابع امامیه پرداخته شد. با توجه به ادله مذکور از جمله اسناد کافی، یکسان بودن محتوای روایات، انتساب قبیله‌ای و مشترک بودن کنیه ، اگر نتوان اتحاد تمام مسعده‌ها را ثابت کرد اما به نظر می‌رسد حداقل مسعده بن صدقه و مسعده بن یسع یکی باشد که امامی بوده و دارای وثاقت است. با توجه به ذکر نام مسعده بن زیاد در منابع زیدی و محتوای روایات او دال بر زیدی بودنش و اینکه بین رجالیون در مذهب و وثاقت مسعده‌ها اختلاف است، گمان می‌رود این اختلاف را بتوان در تمییز بین مسعده بن صدقه و مسعده بن زیاد توجیه کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات