واکاوی احادیث موسوم به &quot;ثوبی حجر&quot; ذیل آیه 69 سوره احزاب و رویکردهای حَلّی مفسران شیعه نسبت به آن

ولایتی ;کبابیان, مریم

doi:10.22034/hs.2024.50410.3223

واکاوی احادیث موسوم به "ثوبی حجر" ذیل آیه 69 سوره احزاب و رویکردهای حَلّی مفسران شیعه نسبت به آن

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسنده

مریم ولایتی ;کبابیان

استادیار/دانشگاه قرآن و حدیث

10.22034/hs.2024.50410.3223

چکیده

روایات موسوم به ثوبی حجر در تفسیر آیۀ 69 سورۀ احزاب، مکرر مورد توجه مفسران واقع شده است. با توجه به محتوای مغایر با عصمت این گونه روایات، واکاوی رویکرد مفسران در مواجهه با آن ها، از مسائل مهم تفسیرپژوهی است که می تواند نوع نگاه مخاطب به داده های تفسیری مورد استناد مفسران را اصلاح کند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد از میان سه رویکرد حلّی مفسران (پذیرش، توقف و انکار)، یک خط سیر منظم، مثلاً از پذیرش تا انکار و بالعکس دیده نمی شود. رویکرد تفاسیر روایی متقدم و معاصر به روایات مذکور، عمدتاً رویکرد پذیرش بوده، به استثنای نقل هایی که با استناد به آن ها سعی کرده اند، عنّین بودن موسی (ع) را انکار کنند. رویکرد پذیرش بعضاً در میان مفسران ادبی ـ لغوی و هم چنین کلامی ـ اجتهادی نیز دیده می شود هر چند رویکرد عمده مفسران کلامی ـ اجتهادی، انکار است و سعی دارند با دلایل عقلی روایات مذکور را ردّ کنند. رویکرد توقف را بیشتر در تفاسیر ادبی ـ کلامی، عرفانی و بعضاً اجتماعی شاهدیم؛ بنابراین نوع مواجهه مفسران با روایات مذکور به هیچ عنوان یک مواجهه یک دست نیست

کلیدواژه‌ها