فرضیه‌های انتسابِ کتاب فضائل الصحابه به دارقطنی در بوته نقد

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران.

10.22034/hs.2024.51439.3519

چکیده

دارقطنی از جمله دانشیان طیف فقیهان-محدثان شافعی قرن چهارم هجری و شناخته شده با تالیف کتاب «علل الحدیث» در آسیب شناسی احادیث و تصنیف کتاب «السنن» در احادیث فقهی است. از جمله تالیفات منسوب به دارقطنی، کتاب «فضائل الصحابه و مناقبهم و قول بعضهم فی بعض» در موضوع مناقب نگاری صحابه است که در آن روایاتی بر خلاف اندیشه شیعی در فضیلت شیخین از لسان امامان شیعه گزارش شده است که بر اهمیت واکاوی آن می افزاید . این پژوهش با روش تحلیل انتقادی و بر پایه معیارهای نقد متون تاریخی و حدیثی و اصول بازیابی میراث مفقود, دلایل هر یک از مخالفان و موافقان صحت انتساب یا عدم انتساب کتاب فضائل الصحابه به دارقطنی را به نقد سپرده است تا دیدگاه معیار را آشکار سازد. این پژوهش اثبات می کند که دیدگاه اصالت تالیف این اثر از سوی دار قطنی از رحجان و قوت برخوردار است و ادله تردید در صحت انتساب آن به دار قطنی از کاستی و ضعف برخوردار است و روایات فضائل شیخین در این اثر را باید در گفتمان کلامی- تاریخی زمانه دار قطنی به تحلیل نشاند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 16 آبان 1403
  • تاریخ دریافت: 05 شهریور 1403
  • تاریخ بازنگری: 17 بهمن 1403
  • تاریخ پذیرش: 26 شهریور 1403