نقش عقل و نقل در روش شناسی علامه مجلسی در شرح روایات توحیدی اصول کافی

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته گروه فلسفه و کلام اسلامی/ دانشکده الهیات و معارف اهل بیت علیهم السلام/دانشگاه اصفهان/ اصفهان/ ایران

2 ستاد گروه فلسفه و کلام اسلامی/دانشکده الهیات و معارف اهل بیت(علیهم السلام)/ دانشگاه اصفهان/ اصفهان/ ایران

3 دانشیار یار گروه فلسفه و کلام اسلامی/ دانشکده الهیات و معارف اهل بیت علیهم السلام/دانشگاه اصفهان/ اصفهان/ ایران

10.22034/uh.2025.51676.3556

چکیده

مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به نقش، جایگاه و حدود عقل و نقل در شرح روایات توحیدی اصول کافی در سخنان علامه مجلسی و عملکرد او در استفاده از این دو منبع فهم دین می‌پردازد. روش وی در این موضع سه گونه است: وی در فهم مباحثی نظیر اثبات ذات خداوند و اوصاف کمالی او مانند علم، قدرت و حکمت قائل به روش عقلی است؛ در مباحثی همچون عینیت صفات با ذات و تنزه از جسمانیت، زمان و مکان، قائل به هر دو روش نقلی و عقلی است و در مباحثی نظیر حضوری یا حصولی بودن علم الهی و شبهات قضا و قدر صرفا روش نقلی را می‌پذیرد. تعریف‌ها و تبیین‌های ارائه‌شده از سوی او علاوه بر این‌که نظام‎مندی وی در روش عقلی و نقلی را بازگو می‎کند، ردی بر نظریاتی است که به نحو مطلق بر عقل‌گرایی او تاکید دارند و یا نقل‎گرای افراطیش خوانده‎اند.

کلیدواژه‌ها



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 27 مرداد 1404
  • تاریخ دریافت: 22 آذر 1403
  • تاریخ بازنگری: 29 اردیبهشت 1404
  • تاریخ پذیرش: 27 مرداد 1404