پندارۀ «عشرۀ مبشّره»؛ نشانه رابطه سیاست و جعل حدیث

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه تهران(پردیس فارابی) ali.rad@ut.ac.ir

2 عضو هیئت علمی پژوهشگاه قرآن و حدیث (پژوهشکده تفسیر اهل بیت:) و دانشجوی دکتری دانشگاه قرآن و حدیث قم.

چکیده

«عشره مبشره» حدیث­نمای منسوب به رسول خدا9 از جمله متون مهم و مشهور در حدیث و کلام اهل سنّـت است، و در مشروعیت بخشی و توجیه عملکرد خلفای سه­گانه و کارگزاران آنان از نقش جدی برخوردار است، از این رو جزء مبانی مهم در اندیشه سیاسی مدرسة خلفا به شمار می­آید. نظر به نقش و کارکردهای مهم سیاسی و کلامی این حدیث، از سوی عالمان مدرسه خلفا تلاش‌های زیادی در حفظ و ترویج و توجیه آن شده است. هر چند عالمان شیعی از گذشته تا کنون بر جعلی بودن آن تاکید داشته و اسناد و محتوای آن را مخدوش دانسته­اند، در دهه اخیر ورود جریان استشراق به نقد و ارزیابی این حدیث، و رسیدن به همان دیدگاه عالمان شیعه جالب توجه است. برابر نتایج یکی از پژوهش‌های استشراقی، جعل هوشمندانه­"عشره مبشره"برای استفاده­های سیاسی مدرسه خلفا در تثبیت نظریه خلافت در تقابل با نظریه نص در مدرسه اهل بیت: کاملاً مشهود است.

کلیدواژه‌ها